СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Biosfera grek «bios – ýaşaýyş», «sphaira – gatlak» sözlerinden emele gelip, janly bedenleriň ýaýran we ýaşaýan ýerleri ýa-da gatlagy diýmekligi aňladýar.

Нажмите, чтобы узнать подробности

Biosfera grek «bios – ýaşaýyş», «sphaira – gatlak» sözlerinden emele gelip, janly bedenleriň ýaýran we ýaşaýan ýerleri ýa-da gatlagy diýmekligi aňladýar.

Ýer şarynda 4,0–4,5 mlrd ýyl mundan ozal ýaşaýşyň emele gelmegi üçin kosmiki, planetar we himiki şertler emele gelip başlapdyr. Şolardan iň zerurlary suwuň, atmosferanyň we her hili minerallaryň emele gelmegidir. Umman suwlarynda we atmosferada kosmosyň täsiri we gün şöhleleriniň gyzdyrmagy netijesinde iň ýönekeý organiki birleşmeler emele gelýär. Olardan bolsa gün energiýasynyň täsiri bilen iň ýönekeý organiki jisimler döräpdir.

Biziň planetamyzda bedenler hemme ýerde duşýar. Olar örän köpsanly we dürli-dürlüdir. Suwotular, otlar, gyrymsy agaçlar, tokaýlar we beýleki ösümlikler, mör-möjekler, guşlar, balyklar, süýdemdirijiler we beýleki haýwanlar olaryň aýdyň mysalydyr. Bulardan başga-da biziň görmeýän bedenlerimiz hem bar, olar mikroblardyr (mikrobedenlerdir).

Ösümlikler, haýwanlar we mikrobedenler özara baglanyşykda ýaşaýarlar. Ösümlikleriň organiki däl jisimlerden organiki jisimleri emele getirmek we özünden kislorod çykarmak ukyby bar. Olara suw, iýmitlener ýaly maddalar, kömürturşy gazy we gün şöhlesi zerur. Haýwanlar ösümliksiz we kislorodsyz ýaşap bilmeýärler.

Категория: География
08.05.2024 10:17


Рекомендуем курсы ПК и ППК для учителей

Вебинар для учителей

Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!